Με αφορμή θάνατο καθηγητή από COVID-19, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με απόφασή του καθορίζει πότε είναι εφικτός και πότε όχι ο κατ’ εξαίρεση από το σύστημα προσλήψεων στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα (ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, κ.λπ.) διορισμός παιδιού δημοσίου υπαλλήλου που απεβίωσε κατά την εκτέλεση της εργασίας του.

Στο πλαίσιο της μέριμνας της Πολιτείας για τη στήριξη της οικογένειας υπαλλήλου που πέθανε κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας, νομοθέτησε ώστε να δίνεται η δυνατότητα σε ένα μέλος της οικογένειάς του, μέχρι πρώτου βαθμού συγγένειας, να διορίζεται στο Δημόσιο ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, σε κενή οργανική θέση, ανάλογη των προσόντων που διαθέτει.

Για τον διορισμό συγγενούς του θανόντος τηρείται σειρά προτεραιότητας, σύμφωνα με τον βαθμό συγγένειας. Προηγείται ο/η σύζυγος του θανόντος ή το πρόσωπο με το οποίο ο θανών είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και ακολουθούν τα τέκνα του, οι γονείς του και τα αδέλφια του. Τώρα, εάν υπάρχουν δύο παιδιά ή δύο αδέλφια, τότε προηγείται ο μεγαλύτερος σε ηλικία.

Δηλώσεις παραίτησης

Πάντως, υποχρεωτικά η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από δήλωση παραίτησης των λοιπών συγγενών οι οποίοι προηγούνται από εκείνον που ζητάει το ευεργετικό δικαίωμα του διορισμού.

Η αίτηση διορισμού πρέπει να υποβληθεί μέσα σε πέντε χρόνια από την ημερομηνία του θανάτου. Ωστόσο, σε περίπτωση θανάτου του διορισθέντος πριν από τη μονιμοποίησή του, το δικαίωμα διορισμού μετακυλίει σε άλλο μέλος της οικογένειας του θανόντος.

Για να ενεργοποιηθούν οι ευεργετικές αυτές διατάξεις διορισμού συγγενούς θανόντος, δεν αρκεί «μόνο το γεγονός ότι ο θάνατος του υπαλλήλου επήλθε κατά την εκτέλεση της εργασίας του ή εξ αφορμής αυτής, αλλά πρέπει να επέλθει ενώ αυτός εκτελούσε ανατεθειμένη σε αυτόν υπηρεσία και εξαιτίας αυτής επήλθε ο θάνατος». Και όχι μόνο αυτό.

Πρέπει η απόφαση σχετικά με το αν ο θάνατος του υπαλλήλου επήλθε κατά την εκτέλεση του υπηρεσιακού του καθήκοντος και εξαιτίας αυτού, «να αιτιολογείται πλήρως, κατά τρόπο μη επιδεχόμενο αμφισβήτηση και να τεκμηριώνεται επιστημονικά».

Κόλλησε κορωνοϊό

Εκπαιδευτικός δίδασκε σε Γυμνάσιο της Αχαΐας και τον Φεβρουάριο του 2021 κόλλησε κορωνοϊό. Αρχικά τέθηκε σε καραντίνα και εν συνεχεία διακομίστηκε στο Νοσοκομείο του Ρίου. Εκεί νοσηλεύτηκε σε απλή κλινική COVID, λόγω όμως της επιδείνωσης της υγείας του διασωληνώθηκε. Δυστυχώς, όμως, ύστερα από 25 ημέρες απεβίωσε.

Ως αιτία θανάτου καταγράφηκε η «καρδιακή ανεπάρκεια σε έδαφος λοίμωξης COVID και πολυοργανική ανεπάρκεια».

Στη συνέχεια ο γιος του εκλιπόντος υπέβαλε αίτηση να διοριστεί στο Δημόσιο ως τέκνο αποβιώσαντος εκπαιδευτικού εν υπηρεσία, κάνοντας χρήση των ευεργετικών διατάξεων του νόμου 2266/1994.

Για να διαπιστωθεί αν πράγματι ο γιος του αποβιώσαντος εκπαιδευτικού έχει τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις για τον διορισμό του διατάχθηκε ΕΔΕ, ώστε να διακριβωθεί αν πράγματι ο θάνατος του πατέρα του σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με την άσκηση των εκπαιδευτικών καθηκόντων του.

Σύμφωνα με την ΕΔΕ, ο εκπαιδευτικός ο οποίος έπασχε από αυτοάνοσο νόσημα (ρευματοειδής αρθρίτιδα) και ήταν σε ανοσοκατασταλτική χρόνια αγωγή είχε έρθει σε πολύ μικρή απόσταση με μαθητή που είχε ανέβει στον πίνακα εν ώρα μαθήματος, ενώ στη συνέχεια συνομίλησε με τον ίδιο μαθητή για το θέμα των επιδόσεών του.

Κατόπιν, η μητέρα του μαθητή ενημέρωσε τον διευθυντή του Γυμνασίου ότι δεν έστειλε προληπτικά τον γιο της στο σχολείο, γιατί είχε έρθει σε επαφή με τον πατέρα του, ο οποίος επιβεβαιώθηκε θετικός στον COVID και την ακριβώς επόμενη ημέρα βρέθηκε θετικός και ο μαθητής.

Κατά το πόρισμα της ΕΔΕ, «προκύπτει με εξαιρετικά μεγάλη πιθανότητα» ότι ο εκπαιδευτικός «κόλλησε κορωνοϊό στον χώρο του σχολείου εν ώρα υπηρεσίας και είναι αυτό που τον οδήγησε στον θάνατο». Επίσης, σημειώνεται ότι «πιθανολογείται ότι υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ του θανάτου του και της εκτέλεσης των υπηρεσιακών του καθηκόντων» και κατά συνέπεια «υπάρχει σε μεγάλο βαθμό η πιθανότητα να πληρούνται οι προβλεπόμενες από το νόμο προϋποθέσεις διορισμού του στο Δημόσιο».

Απερρίφθη το αίτημα

Παρ’ όλα αυτά, το υπουργείο Παιδείας απέρριψε το αίτημα διορισμού με το επιχείρημα ότι δεν προκύπτει σαφώς, αλλά απλώς πιθανολογείται η αναγκαία ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ θανάτου και εκτέλεσης υπηρεσιακών καθηκόντων του εκπαιδευτικού. Αλλά και από το πόρισμα της ΕΔΕ «δεν αποδεικνύεται η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ του θανάτου του παθόντος και της εκτέλεσης διατεταγμένης υπηρεσίας από αυτόν, που αποτελεί προϋπόθεση για τη νομιμότητα του διορισμού του τέκνου του».

Υστερα από ένσταση του γιου διατάχθηκε συμπληρωματική ΕΔΕ, η οποία δέχεται ότι όντως ο αποβιώσας κόλλησε COVID εν ώρα υπηρεσίας και ότι υπάρχει «αιτιώδης συνάφεια μεταξύ του θανάτου του και της εκτέλεσης των υπηρεσιακών του καθηκόντων». Και πάλι όμως το υπουργείο αρνήθηκε τον διορισμό, επικαλούμενο ότι δεν προέκυψαν νέα στοιχεία.

Ωστόσο, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών αποφάνθηκε ότι από την άρνηση του υπουργείου δεν προκύπτει με σαφήνεια ότι «ερεύνησε επαρκώς τις συνθήκες του θανάτου του πατέρα του αιτούντος, ούτε αξιολόγησε το σύνολο των στοιχείων και δεδομένων που προέκυπταν».

Ετσι οι εφέτες ακύρωσαν την απόφαση του υπουργείου και ανέπεμψαν την υπόθεση σε αυτό, «προκειμένου να προβεί σε νέα νόμιμη και επαρκώς αιτιολογημένη κρίση».