Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου σχετικά με τα οικογενειακά επιδόματα.
Η Κομισιόν διαπίστωσε ότι το ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο για τα οικογενειακά επιδόματα εισάγει διακρίσεις και δεν ευθυγραμμίζεται με το δίκαιο της ΕΕ για το συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα απαιτεί από Ευρωπαίους υπηκόους να διαμένουν τουλάχιστον πέντε χρόνια στη χώρα με τα παιδιά τους για να δικαιούνται οικογενειακά επιδόματα, ενώ για υπηκόους τρίτων χωρών το όριο είναι δώδεκα έτη παραμονής, έστω και αν αυτοί καλύπτονται από τους κανόνες κοινοτικής κοινωνικής ασφάλισης επειδή μετακινήθηκαν στην Ελλάδα από άλλο κράτος μέλος.
Παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου
Οι ευρωπαϊκοί κανόνες (ΕΚ 883/2004) απαγορεύουν ξεκάθαρα την επιβολή απαιτήσεων διαμονής για την καταβολή οικογενειακών επιδομάτων. Παράλληλα, το ευρωπαϊκό δίκαιο σχετικά με την ελεύθερη μετακίνηση εργαζομένων (Κανονισμός ΕΕ 492/2011 και άρθρο 45 ΣΛΕΕ) εξασφαλίζει ίσους όρους πρόσβασης στα κοινωνικά δικαιώματα και απαγορεύει τις διακρίσεις με βάση την ιθαγένεια.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού απέστειλε πρώτο προειδοποιητικό έγγραφο στις ελληνικές αρχές το Νοέμβριο 2023 και αιτιολογημένη γνώμη τον Ιούλιο 2024, αποφάσισε να προσφύγει στη Δικαιοσύνη καθώς η Ελλάδα δεν αντιμετώπισε το πρόβλημα.
Συνέπειες και ευρύτερες προεκτάσεις
Η εξέλιξη αυτή επηρεάζει όχι μόνο τα δικαιώματα χιλιάδων οικογενειών αλλά και το ευρύτερο ευρωπαϊκό οικοδόμημα της ισότητας και της κινητικότητας των εργαζομένων. Αν το Δικαστήριο δικαιώσει την Κομισιόν, η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να τροποποιήσει τη νομοθεσία της ώστε να ευθυγραμμιστεί πλήρως με το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Το ζήτημα αναδεικνύει εκ νέου τις δυσκολίες εναρμόνισης των εθνικών συστημάτων πρόνοιας με την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά και τα δικαιώματα των πολιτών της.
