«Μελέτη στη Νότια Κορέα απέδειξε ότι τα εμβόλια κατά της COVID-19 σχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου». Η αλήθεια είναι ότι η σχετική δημοσίευση πάσχει από σοβαρά μεθοδολογικά σφάλματα, τα επίσημα στοιχεία της Νότιας Κορέας δεν συμφωνούν με την έρευνα και το χρονικό διάστημα από τους εμβολιασμούς είναι εξαιρετικά μικρό για να μπορεί να σταθεί αυτός ο ισχυρισμός. «Η Ιαπωνία απαγόρευσε τα MRNA εμβόλια κατά της COVID-19». Αυτό δεν έγινε ποτέ.
«Η Ματίνα Παγώνη, πρώην πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την COVID-19, δήλωσε “εμείς λέγαμε για τα εμβόλια, εσείς έπρεπε να τα κάνετε; Μην τρελαθούμε κιόλας, δηλαδή εάν σας λέγαμε να πάτε να πνιγείτε, θα πηγαίνατε;”». Η δήλωση αυτή ουδέποτε έγινε.
Αυτές είναι ορισμένες από τις πρόσφατες ψευδείς ειδήσεις fake news γράφει η Καθημερινή (Πέννυ Μπουλούτζα) που αντλήσαμε από τα Ellinika Hoaxes, τα οποία ανήκουν σε ΑΜΚΕ Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης και είναι μέλος του Διεθνούς Δικτύου Ελέγχου Γεγονότων που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η πλειονότητα των ψευδών ειδήσεων αφορούσε τα εμβόλια και κυρίως τον «εύκολο στόχο»: τα MRNA εμβόλια κατά του νέου κορωνοϊού.
Το υπουργείο Υγείας, αντιλαμβανόμενο τη σοβαρή απειλή της παραπληροφόρησης για τα εμβόλια αλλά και γενικότερα για την υγεία του πληθυσμού, προχωρεί στη δημιουργία Γραφείου Εντοπισμού και Αντιμετώπισης Fake News για Θέματα Δημόσιας Υγείας. Η έδρα του γραφείου θα είναι στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και θα λειτουργεί ως μόνιμος μηχανισμός παρακολούθησης, ανάλυσης και έγκαιρης ενημέρωσης.
Σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, η οποία ανακοίνωσε αυτή τη νέα παρέμβαση πρόσφατα σε ημερίδα του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, το νέο αυτό γραφείο θα λειτουργεί σε συνεχή βάση, με αποστολή να εντοπίζει, να αξιολογεί και να αντικρούει με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο τις ψευδείς ειδήσεις που κυκλοφορούν για την υγεία, τα εμβόλια και τις προληπτικές παρεμβάσεις.
Παράλληλα, ο ΕΟΔΥ θα εκδίδει εβδομαδιαίο δελτίο ενημέρωσης για τα fake news, το οποίο θα συνοδεύει το τακτικό επιδημιολογικό δελτίο του οργανισμού.
Το δελτίο αυτό θα είναι διαθέσιμο στους επαγγελματίες υγείας, δημοσιογράφους, φαρμακοποιούς, γιατρούς, αλλά και στους πολίτες, ώστε όλοι να έχουν άμεση πρόσβαση σε έγκυρες και τεκμηριωμένες απαντήσεις. «Η πρωτοβουλία αυτή στοχεύει να ενισχύσει τη διαφάνεια, να προστατεύσει τον δημόσιο διάλογο και να προωθήσει την υγειονομική παιδεία του πληθυσμού», επισήμανε η κ. Αγαπηδάκη και τόνισε ότι «ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μιλάει για μια νέα πανδημία – την πανδημία των fake news. Ο κόσμος είναι κουρασμένος, συχνά μπερδεμένος, και δυσκολεύεται να ξεχωρίσει την αλήθεια από την ψευδή πληροφορία. Είναι καθήκον μας να αποκαθιστούμε την εμπιστοσύνη στην επιστήμη και να στηρίζουμε τον πολίτη με αξιόπιστη ενημέρωση».
Με ικανοποίηση δέχθηκε τη δημιουργία του Γραφείου Εντοπισμού και Αντιμετώπισης Fake News για Θέματα Δημόσιας Υγείας η Ενωση Ασθενών Ελλάδος, η οποία χαρακτηρίζει την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης υψηλή προτεραιότητα στο πλαίσιο της ενίσχυσης της εγγραμματοσύνης υγείας των πολιτών. Αναφέρεται μάλιστα σε έρευνα για την Εγγραμματοσύνη Υγείας στην Ελλάδα, η οποία εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Πολιτικής Υγείας για λογαριασμό της Ενωσης Ασθενών Ελλάδος το 2022 και ανέδειξε σημαντικά κενά στην ικανότητα των πολιτών να αξιολογούν την αξιοπιστία και τη χρησιμότητα των πληροφοριών υγείας που λαμβάνουν.
Σύμφωνα με αυτήν, παρότι η πλειονότητα κατανοεί τη σημασία του εμβολιασμού και των προληπτικών ελέγχων, περισσότεροι από τρεις στους δέκα πολίτες δυσκολεύονται να κατανοήσουν γιατί χρειάζονται εμβολιασμό ή προληπτικές εξετάσεις, ενώ σχεδόν ένας στους δύο δηλώνει ότι δεν μπορεί εύκολα να κρίνει αν οι πληροφορίες που προβάλλονται στα ΜΜΕ για θέματα υγείας είναι αξιόπιστες. Παράλληλα, ένα σημαντικό ποσοστό δυσκολεύεται να διακρίνει πότε μια πληροφορία που αφορά κινδύνους για την υγεία (π.χ. κάπνισμα, διατροφή, έλλειψη άσκησης) είναι τεκμηριωμένη ή να αποφασίσει αν πρέπει να ακολουθήσει συμβουλές που προέρχονται από φίλους, οικογένεια ή τα μέσα ενημέρωσης.
Καθημερινή, Πέννυ Μπουλούτζα
