Τελικά θα συμπεριληφθούν ή όχι οι περιοχές Natura στα υπό εκπόνηση πολεοδομικά σχέδια; Το ερώτημα αυτό ανακύπτει πλέον καθώς οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες πηγαίνουν από καθυστέρηση σε καθυστέρηση. Το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να ενσωματώσει στα πολεοδομικά σχέδια όσες μελέτες έχουν έστω την αρχική έγκριση, πριν θεσπιστούν, ενώ για τις υπόλοιπες θα μείνει ένα «μαύρο περίγραμμα», ώστε να προστεθούν στη συνέχεια.
Η πρόοδος της εκπόνησης των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) συζητήθηκε στο 4ο Συνέδριο «Δίκαιο του Χώρου», που διοργανώθηκε από τις εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη πριν από λίγες ημέρες. Για το θέμα μίλησε ο Γιώργος Κοτζαγεώργης από την εταιρεία Enveco, η οποία έχει αναλάβει συντονιστής του εγχειρήματος.
Οπως ανέφερε, 78 μήνες μετά την έναρξη του έργου των ΕΠΜ (το οποίο θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από τα μέσα του 2021), από τις 23 ΕΠΜ έχουν εγκριθεί από τον γενικό γραμματέα Περιβάλλοντος οι 10, ακόμα δύο έχουν παραδοθεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ενώ ακόμα εννέα έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης.
Τι συνεπάγεται αυτό; Οτι επί των 446 περιοχών Natura, οι 165 καλύπτονται από εγκεκριμένη ΕΠΜ. Μια σημαντική εξέλιξη είναι ότι έχει κατατεθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας για έλεγχο το πρώτο σχέδιο προεδρικού διατάγματος, που αφορά την κύρωση της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης για τη χερσαία και τη θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή της Γυάρου.
Οσον αφορά τις επιπλοκές από την περιορισμένη πρόοδο, όπως η νομοθεσία είχε προβλέψει, σε ένα δήμο που ένα τμήμα του είναι Natura, το νέο πολεοδομικό σχέδιο ασχολείται μόνο με το τμήμα εκτός Natura. Και το τι θα ισχύσει στην προστατευόμενη περιοχή το ορίζει η ειδική περιβαλλοντική μελέτη. Αν οι μελέτες είχαν εκπονηθεί στην ώρα τους και δεν είχαν γίνει… σίριαλ, τότε θα ήταν όλες έτοιμες να ενσωματωθούν στα πολεοδομικά σχέδια.
Ωστόσο, με δεδομένη τη μεγάλη καθυστέρηση, το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να κινηθεί με δύο τρόπους:
• Σε όσες περιπτώσεις οι μελέτες έχουν κυρωθεί από τον γενικό γραμματέα Περιβάλλοντος, αυτές θα ενσωματώνονται ως έχουν στα πολεοδομικά σχέδια. Οταν η διαδικασία κύρωσής τους με προεδρικό διάταγμα ολοκληρωθεί, τότε τα πολεοδομικά σχέδια θα τροποποιηθούν για να συμπεριλάβουν όσες αλλαγές έχουν τυχόν γίνει.
• Σε όσες περιπτώσεις οι μελέτες δεν είναι σε προχωρημένο στάδιο, όπως εξήγησε ο γενικός γραμματέας Αστικού Σχεδιασμού Ευθύμης Μπακογιάννης, τα πολεοδομικά σχέδια θα κυρώνονται με ένα «μαύρο περίγραμμα» (δηλαδή κενό) στη θέση της περιοχής Natura, η οποία θα προστίθεται στο πολεοδομικό σχέδιο μόλις κυρωθεί.
Το ζήτημα βέβαια είναι σημαντικό σε αρκετούς δήμους οι οποίοι έχουν μεγάλο μέρος της έκτασής τους χαρακτηρισμένο ως περιοχές Natura. Και εκεί που είναι πιο επείγον να διευκρινιστεί τι επιτρέπεται, τελικά αυτό θα καθυστερήσει.
Τα κωλύματα
Κατά τα λοιπά ο κ. Κοτζαγεώργης ανέφερε ότι υπάρχει πλήθος ζητημάτων που εμποδίζουν την ολοκλήρωση των ΕΠΜ. Ως μεγαλύτερο πρόβλημα ο συντονιστής των μελετών ανέφερε ότι δεν επιτρέπεται η επέκταση σχεδίων πόλης μέσα σε περιοχές Natura.
Ως χαρακτηριστικά παραδείγματα ανέφερε τις περιοχές γύρω από την πόλη των Ιωαννίνων, όπου υπάρχουν ακόμα επτά οικισμοί (Ανατολή, Κατσικάς, Καρδαμίτσια, Ελεούσα, Εξοχή, Πεδινή, Σταυράκια) που περιβάλλονται από προστατευόμενη περιοχή. Και αντιστοίχως την ευρύτερη περιοχή του Τυρνάβου Λάρισας, όπου βρίσκονται τα χωριά Φάλαγγα, ή οι περιοχές των Φαρσάλων, του Παλαμά και της Νίκαιας, με χωριά μέσα σε Natura.
Ως μόνη λύση ο κ. Κοτζαγεώργης εκτιμά ότι σε περίπτωση κατά την οποία η ΕΠΜ δείξει ότι οι περιοχές γύρω από τους οικισμούς δεν είναι πολύ σημαντικές για το προστατευτέο αντικείμενο (οικότοπος ή είδος χλωρίδας και πανίδας), η επέκταση να γίνει μέσω τροποποίησης του πολεοδομικού σχεδίου.
Το τι θα ισχύσει στην προστατευόμενη περιοχή το ορίζει η ειδική περιβαλλοντική μελέτη. Από τις 23 έχουν εγκριθεί οι 10, δύο έχουν παραδοθεί στο ΥΠΕΝ και εννέα έχουν ολοκληρώσει τη διαβούλευση.
Το ΥΠΕΝ αποφάσισε να ενσωματώσει όσες ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες έχουν έστω την αρχική έγκριση, ενώ για τις υπόλοιπες θα μείνει ένα «μαύρο περίγραμμα», εν αναμονή των μελετών.
