Πίσω από κάθε επίσκεψη σε ένα συνεργείο αυτοκινήτων κρύβεται μια σχέση εμπιστοσύνης – ίσως η πιο ευαίσθητη που μπορεί να έχει ένας οδηγός με έναν επαγγελματία.
Ο ιδιοκτήτης παραδίδει το αυτοκίνητό του, συχνά χωρίς να γνωρίζει ακριβώς τι θα γίνει, πόσο θα κοστίσει και αν οι εργασίες που θα χρεωθούν θα πραγματοποιηθούν πράγματι. Σε μια αγορά όπου η τεχνολογία των οχημάτων εξελίσσεται ραγδαία, η διαφάνεια και ο επαγγελματισμός των συνεργείων αποκτούν κρίσιμη σημασία. Κι όμως, στην ελληνική πραγματικότητα, υπάρχουν ακόμα περιπτώσεις όπου αυτή η εμπιστοσύνη δοκιμάζεται — κυρίως σε κάποια ελεύθερα συνεργεία, όπου ο έλεγχος είναι ελλιπής και η εποπτεία σχεδόν ανύπαρκτη. Αντίθετα, τα εξουσιοδοτημένα συνεργεία αποτελούν το σημείο αναφοράς για τη σωστή, ελεγχόμενη και πιστοποιημένη συντήρηση, υπό το βλέμμα τόσο του Έλληνα αντιπροσώπου όσο και των ίδιων των ξένων κατασκευαστών.
Το πρόβλημα δεν αφορά το σύνολο του κλάδου — και σίγουρα όχι τα εξουσιοδοτημένα συνεργεία, τα οποία ελέγχονται αυστηρά τόσο από τον Έλληνα αντιπρόσωπο όσο και από τις ίδιες τις αυτοκινητοβιομηχανίες του εξωτερικού — αλλά κυρίως μια μερίδα ελεύθερων συνεργείων που λειτουργούν χωρίς επαρκή έλεγχο και πολλές φορές χωρίς καν πιστοποίηση.
Ο καταναλωτής στην Ελλάδα εμπιστεύεται συχνά το συνεργείο της γειτονιάς του, είτε γιατί το γνωρίζει χρόνια είτε γιατί θεωρεί ότι «θα πληρώσει λιγότερα». Όμως εκεί ακριβώς ξεκινά η παγίδα. Πολλές φορές οι τιμές μπορεί να φαίνονται χαμηλότερες στην αρχή, αλλά στην πορεία ο πελάτης καταλήγει να πληρώνει περισσότερα για εργασίες ή ανταλλακτικά που δεν έγιναν ποτέ. Σύμφωνα με μαρτυρίες μηχανικών και τεχνικών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, υπάρχουν περιπτώσεις όπου συνεργεία χρεώνουν αλλαγές λαδιών, φίλτρων ή αισθητήρων που απλώς δεν έγιναν, ενώ σε άλλες περιπτώσεις τοποθετούνται μεταχειρισμένα ή φθηνά ανταλλακτικά στη θέση των καινούριων που χρεώθηκαν κανονικά.
Στην πραγματικότητα, ο πελάτης δεν έχει σχεδόν ποτέ τη δυνατότητα να ελέγξει τι έγινε στο αυτοκίνητό του, εφόσον δεν το πάει σε ένα εξουσιοδοτημένο (και όχι το λεγόμενο και άκρως ελληνικό, εξειδικευμένο). Οι περισσότεροι δεν ζητούν να δουν τα παλιά εξαρτήματα ή να ενημερωθούν για τα ανταλλακτικά που τοποθετήθηκαν, κάτι που αφήνει μεγάλα περιθώρια αυθαιρεσίας. Πολλές φορές χρησιμοποιείται τεχνική ορολογία για να μπερδευτεί ο πελάτης και να μην αμφισβητήσει τις χρεώσεις. Αυτή η πρακτική, όπως λένε άνθρωποι της αγοράς, είναι γνωστή σε όλους αλλά δύσκολα αποδεικνύεται, αφού ελάχιστοι πελάτες προχωρούν σε καταγγελία ή σε ανεξάρτητο έλεγχο μετά την εργασία.
Αντίθετα, στα εξουσιοδοτημένα συνεργεία η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Εκεί οι διαδικασίες είναι αυστηρά καθορισμένες από την ίδια την κατασκευάστρια εταιρεία και τον επίσημο εισαγωγέα. Οι τεχνικοί περνούν συνεχώς από εκπαίδευση και πιστοποίηση, τα εργαλεία και τα διαγνωστικά συστήματα ενημερώνονται μέσω της πλατφόρμας του εργοστασίου, ενώ κάθε εργασία καταγράφεται και ελέγχεται ηλεκτρονικά. Παράλληλα, οι αντιπρόσωποι πραγματοποιούν συχνούς ελέγχους για την τήρηση των διαδικασιών, των προδιαγραφών και των τιμολογήσεων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις γίνονται και αιφνιδιαστικοί έλεγχοι από ξένες επιθεωρήσεις του ίδιου του εργοστασίου.
Οι διαφορές στην εμπειρία του πελάτη είναι εμφανείς. Στα εξουσιοδοτημένα συνεργεία ο πελάτης λαμβάνει γραπτή ενημέρωση για το κόστος και τη διάρκεια των εργασιών, του παραδίδονται τα παλιά ανταλλακτικά εφόσον το ζητήσει και έχει εγγύηση τόσο για το ανταλλακτικό όσο και για την εργασία. Επιπλέον, το ιστορικό του αυτοκινήτου ενημερώνεται ψηφιακά και αποτελεί μέρος του φακέλου συντήρησης που αναγνωρίζεται διεθνώς. Αντιθέτως, στα περισσότερα ανεξάρτητα συνεργεία δεν υπάρχει τέτοια διαφάνεια, και σε αρκετές περιπτώσεις δεν εκδίδονται ούτε πλήρη παραστατικά για τις εργασίες που έγιναν.
Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα ελεύθερα συνεργεία λειτουργούν με αδιαφάνεια — υπάρχουν πολλά που ξεχωρίζουν για την επαγγελματικότητά τους, τη σχέση εμπιστοσύνης με τον πελάτη και την ποιότητα της δουλειάς τους. Όμως η απουσία ελέγχου και πιστοποίησης δίνει έδαφος σε ορισμένους να εκμεταλλεύονται την κατάσταση. Η Πολιτεία δεν έχει ακόμη θεσπίσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο πιστοποίησης για τα ανεξάρτητα συνεργεία, με αποτέλεσμα οι παρατυπίες να παραμένουν δύσκολο να εντοπιστούν και ακόμα πιο δύσκολο να τιμωρηθούν.
