Σχεδόν οι μισοί από τους οκτώ δισεκατομμύρια ανθρώπους του κόσμου δεν έχουν αξιόπιστη πρόσβαση σε υγιεινή διατροφή, καθαρό περιβάλλον ή αξιοπρεπείς μισθούς, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet».Την ίδια ώρα, η παραγωγή τροφίμων αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Στη μελέτη συνεργάστηκαν κορυφαίοι εμπειρογνώμονες στη διατροφή, την περιβαλλοντική επιστήμη, την οικονομία, τη γεωργία, τη δικαιοσύνη και την πολιτική υγείας από όλο τον κόσμο, προκειμένου να παρέχουν την πιο ισχυρή επιστημονική αξιολόγηση των συστημάτων τροφίμων.

Η έκθεση αναδεικνύει και την έντονη ανισότητα που έχουν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των σημερινών διατροφικών προτύπων στις διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές ομάδες. Συγκεκριμένα, η διατροφή του πλουσιότερου 30% του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται για περίπου το 70% των συνολικών περιβαλλοντικών πιέσεων που προκαλούνται από τα συστήματα τροφίμων. Αντίθετα, περίπου 3,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή υγιεινή διατροφή, δίκαιους μισθούς και ασφαλή περιβάλλοντα. Εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να απασχολούνται σε γεωργικές εργασίες και το 32% των εργαζομένων στον τομέα των τροφίμων δεν αμείβεται με αξιοπρεπείς μισθούς. Ειδικά οι γυναίκες αντιμετωπίζουν συστηματικές μισθολογικές ανισότητες και δεν έχουν επαρκή εκπροσώπηση. Αυτή η κρίση ανισότητας και περιβαλλοντικής βλάβης που διαπιστώνεται, απειλεί την ανθρώπινη υγεία και την ανθεκτικότητα της Γης, όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί.

Στη μελέτη προτείνεται η Πλανητική Υγιεινή Διατροφή, που δίνει έμφαση σε ελάχιστα επεξεργασμένες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες με μέτρια πρόσληψη ζωικών προϊόντων και σχετίζεται με 27% χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Υπολογίζεται ότι η παγκόσμια υιοθέτηση αυτού του διατροφικού προτύπου θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτρέψει περίπου 15 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως και να μειώσει σημαντικά τους κινδύνους χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες.

Οι συγγραφείς της μελέτης ζητούν στοχευμένες πολιτικές για τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε θρεπτικά τρόφιμα, την εξασφάλιση δίκαιων μισθών και συνθηκών εργασίας και την ενδυνάμωση των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, ώστε να συμμετέχουν ουσιαστικά στη διακυβέρνηση.