Εντός 15 ημερών καλούνται να επιστρέψουν σχεδόν 40 εκατ. ευρώ οι φορείς διαχείρισης απορριμμάτων της Αττικής (ΕΔΣΝΑ – 18.136.860,00 €), της Κρήτης (ΕΣΔΑΚ – 10.955.400,00 €) και της Πελοποννήσου (ΦοΔΣΑ – 10.590.220,00 €), ύστερα από αποφάσεις του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Ανακοίνωση με αφορμή την απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για επιστροφή 40 εκατ. ευρώ από τους φορείς διαχείρισης απορριμμάτων για κακοδιαχείριση, εξέδωσε ο δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος.

«Οι δαπάνες που κρίθηκαν ως μη επιλέξιμες και επιστρέφονται στον κρατικό προϋπολογισμό συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την υπόθεση των περιβόητων «πανάκριβων σπιτιών ανακύκλωσης», έγραψε ο κ. Γρηγόρης Κωνσταντέλος, δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, ο οποίος το 2021, ως πρόεδρος της επιτροπής περιβάλλοντος του ΕΔΣΝΑ, είχε αναδείξει το συγκεκριμένο θέμα και είχε δεχθεί σφοδρές επιθέσεις.

Μάλιστα, ο ίδιος διερωτάταται αν αντέχουν οι φορείς διαχείρισης απορριμμάτων από τους οποίους ζητείται η επιστροφή των πόρων να πληρώσουν η θα οδηγηθούν σε πτώχευση και κυρίως αν θα μετακυλιστεί το κόστος αυτής της εγκληματικής κακοδιαχείρισης στους δήμους και τελικά, στους δημότες και αν ναι, γιατί;

Επίσης αν θα αποδοθούν ποτέ ευθύνες σε εκείνους που έλαβαν τις αποφάσεις και διαχειρίστηκαν με τέτοιον τρόπο τους δημόσιους, Εθνικούς και Ευρωπαϊκούς πόρους;

Τα ποσά κρίθηκαν αχρεωστήτως ή παρανόμως καταβληθέντα, λόγω σοβαρών παρατυπιών και κακοδιαχείρισης, και θα επιστραφούν στον κρατικό προϋπολογισμό. Ωστόσο, επειδή πρόκειται για πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020 (που έχει πλέον κλείσει), τα χρήματα δεν μπορούν να ανακατευθυνθούν σε νέα έργα αλλά θα πρέπει να επιστραφούν στις Βρυξέλλες.

Στο επίκεντρο της υπόθεσης βρίσκονται τα περίφημα «πολυκέντρα ανακύκλωσης» ή «σπιτάκια ανακύκλωσης». Σύμφωνα με τα πορίσματα, το έργο ήταν υπερκοστολογημένο, οι τεχνικές προδιαγραφές φωτογραφικές, ενώ τα παραδοθέντα προϊόντα δεν αντιστοιχούσαν στις απαιτήσεις των προκηρύξεων. Παράλληλα, η αξιοπιστία του συστήματος μέτρησης των ανακυκλώσιμων υλικών που δηλώθηκαν το 2023 και το 2024 δεν ελέγχθηκε ποτέ. Χαρακτηριστικό είναι ότι τη διαχείριση των υλικών είχε αναλάβει η ίδια εταιρεία που τα προμήθευσε, χωρίς όμως να υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος από τους φορείς.

Η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) έχει ήδη καταλογίσει πρόσθετα ποσά (2,9 εκατ. ευρώ στον ΕΔΣΝΑ) για ελλιπή στοιχεία και ελέγχους, ενώ στο ίδιο πόρισμα σημειώνεται πως δεν διασφαλίστηκαν συνθήκες ανταγωνισμού κατά τη διαδικασία ανάθεσης.

Το ζήτημα έχει πάρει πλέον και ευρωπαϊκή διάσταση, καθώς την υπόθεση των «σπιτιών ανακύκλωσης» διερευνά και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται τώρα είναι ποιος τελικά θα επωμιστεί το κόστος: οι ίδιοι οι φορείς, οι δήμοι μέσω των εισφορών τους ή οι πολίτες μέσω νέων επιβαρύνσεων;