Σοβαρά προβλήματα δυναμικού εμφανίζει ο ουκρανικός στρατός, καθώς μία έντονη φημολογία για κακοποίηση στις τάξεις του οδηγεί, κυρίως τους νέους σε ηλικία στράτευσης στη … μετανάστευση και τη λιποταξία.
Στην περίπτωση ενός 29χρονου Ουκρανού αναφέρεται το Al Jazeera, το οποίο μίλησε μαζί του, και περιγράφει τη δική του εμπειρία στρατολόγησης.
Ο Άρτεμ, (ψευδώνυμο για λόγους προστασίας) δηλώνει στο ειδησεογραφικό πρακτορείο από μια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης, όπου βρίσκεται πλέον «αν ποτέ πολεμήσω, δεν θα πολεμήσω για την Ουκρανία».
Η μέθοδος της «εθελοντικής στρατολόγησης»
Μια «περίπολος επιστράτευσης» αποτελούμενη από τρεις αστυνομικούς και δύο στρατιωτικούς τον συνέλαβε στα τέλη Ιουνίου καθώς έφευγε από την κυριακάτικη λειτουργία σε έναν καθεδρικό ναό στο Uzhhorod, την περιφερειακή πρωτεύουσα.
Ο Άρτεμ είχε χαρτιά που αποδείκνυαν ότι ήταν ο μόνος φροντιστής της 66χρονης ανάπηρης και άρρωστης μητέρας του, κατά συνέπεια εξαιρούνταν της στράτευσης.
Αλλά η περίπολος τον συνέλαβε και τον πήγε σε ένα γραφείο στρατολόγησης, όπου δύο αξιωματικοί τον απομόνωσαν σε ξεχωριστό δωμάτιο. Ισχυρίστηκε ότι τον χτύπησαν και προσπάθησαν να τον αναγκάσουν να «προσφερθεί εθελοντικά» για στρατιωτική θητεία.
Όταν αρνήθηκε, είπε ότι έδεσαν τα μάτια του ίδιου και τεσσάρων ακόμη απρόθυμων κρατουμένων και τους πήγαν σε ένα δάσος, όπου με την απειλή όπλου τους ζήτησαν να τρέξουν προς τον φράχτη που χωρίζει τα σύνορα με τη Σλοβακία.
Η μέθοδος αυτή θα χρησίμευε ως εκβιασμός, καθώς το σκηνικό βιντεοσκόπησε ένας αξιωματικός ως «προσπάθεια των ανδρών να διασχίσουν παράνομα τα σύνορα», που τιμωρείται με έως και τέσσερα χρόνια φυλάκισης, αλλά θα μπορούσαν να «διαπραγματευτούν το τέλος αποφυλάκισής τους», σύμφωνα με τον Άρτεμ.
Είπε ότι η οικογένειά του πλήρωσε 2.000 δολάρια για την απελευθέρωσή του και άλλα 15.000 δολάρια για πλαστή άδεια εξόδου από την Ουκρανία, καθώς οι άνδρες σε μάχιμη ηλικία, 25 έως 60 ετών, δεν επιτρέπεται να ταξιδεύουν στο εξωτερικό.
Μια βαθύτερη κρίση
Όπως σημειώνει το Al Jazeera, παρότι δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς του Άρτεμ, ωστόσο κάποια από αυτά που λέει επαληθεύουν άλλες περιπτώσεις εξαναγκασμού και διαφθοράς που σχετίζονται με τη στρατολόγηση στην Ουκρανία εν μέσω τρομερής έλλειψης στρατευμάτων πρώτης γραμμής στον αγώνα κατά της Ρωσίας.
Μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου, το γραφείο του Ουκρανού Διαμεσολαβητή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα έλαβε περισσότερες από 2.000 καταγγελίες σχετικά με τη χρήση βίας από περιπολίες στρατολόγησης που αποτελούνται από στρατιωτικούς και αστυνομικούς.
Σε μια περίπτωση, αστυνομικοί χτύπησαν έναν ποδηλάτη στην κεντρική περιοχή Rivne με το αυτοκίνητό τους τον Ιανουάριο, αφού αρνήθηκε να σταματήσει. Τον χτύπησαν και του έριξαν δακρυγόνα για να τον παραδώσουν στο γραφείο στρατολόγησης και να τον «κινητοποιήσουν παράνομα», ανέφεραν οι ερευνητές. Τελικά, οι αστυνομικοί που περιπολούσαν προσφέρθηκαν εθελοντικά να πάνε στην πρώτη γραμμή για να αποφύγουν τις κατηγορίες επίθεσης.
Την 1η Αυγούστου, η αστυνομία στην κεντρική πόλη Βίνιτσα χρησιμοποίησε δακρυγόνα για να διαλύσει ένα πλήθος που προσπάθησε να εισβάλει σε ένα γραφείο στρατολόγησης και να απελευθερώσει περίπου 100 άνδρες που ισχυρίστηκαν ότι είχαν κρατηθεί παράνομα.
Εν τω μεταξύ, λίγοι προνομιούχοι κάνουν κατάχρηση της θέσης τους για να αποφύγουν το σχέδιο.
Τον Οκτώβριο του 2024, ο Ουκρανός πρόεδρος απέλυσε τον γενικό εισαγγελέα αφού αρκετοί εισαγγελείς έλαβαν πλαστά έγγραφα αναπηρίας που τους δικαιούνταν επίσης σημαντικές «συντάξεις».
Τον Ιανουάριο, ο Oleh Druz – ο επικεφαλής ψυχίατρος των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, ο οποίος μπορούσε να κηρύξει οποιονδήποτε κληρωτό ακατάλληλο για υπηρεσία – συνελήφθη. Τώρα αντιμετωπίζει έως και 10 χρόνια φυλάκισης για «παράνομο πλουτισμό».
Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία το 2022, ο Druz φέρεται να αγόρασε πολλά πολυτελή διαμερίσματα, δύο οικόπεδα και πολλά αυτοκίνητα BMW – και κράτησε 152.000 δολάρια και 34.000 ευρώ σε μετρητά στο σπίτι.
Για περισσότερα από δύο χρόνια, οι περιπολίες στρατολόγησης χτενίζουν δημόσιους χώρους, σταθμούς μετρό, νυχτερινά κέντρα, ακόμη και γαμήλιες δεξιώσεις αναζητώντας άνδρες σε μάχιμη ηλικία – 25 έως 60 ετών, δήλωσαν περισσότεροι από δώδεκα μάρτυρες από όλη την Ουκρανία στο Al Jazeera.
Οι «ψεύτικες περιπολίες» των εύσωμων ένστολων εκβιάζουν στη συνέχεια αυτούς που συλλαμβάνουν. Το τέλος αποφυλάκισης είναι 400 δολάρια ή περισσότερο, αλλά όσοι αρνούνται να πληρώσουν παραδίδονται σε πραγματικά στρατολογικά γραφεία, λένε οι μάρτυρες.
Εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες θεωρείται ότι κρύβονται, προκαλώντας τρομερή έλλειψη εργατικού δυναμικού. Σε όλη τη χώρα, υπάρχουν πολύ λιγότεροι άνδρες οικοδόμοι, αγρότες, μάγειρες και οδηγοί ταξί.
Οι άνδρες των οποίων τα στρατιωτικά έγγραφα είναι εντάξει προτιμούν να μετακινούνται με έναν μάρτυρα που μπορεί, αν χρειαστεί, να βιντεοσκοπήσει μια συνάντηση με μια περίπολο στρατολόγησ
