Στη θεσμοθέτηση δύο θαλάσσιων πάρκων, στις νότιες Κυκλάδες όπου παρατηρείται το πλέον ευαίσθητο περιβαλλοντικό οικοσύστημα και στο Ιόνιο, προχωρά η Αθήνα, τηρώντας τη σχετική δέσμευση στα Ηνωμένα Έθνη, αλλά και ασκώντας επί του πεδίου δικαιώματα που απορρέουν από την ελληνική κυριαρχία.

«Η θάλασσα υπήρξε πάντα η σιωπηλή δύναμη της Ελλάδας. Είναι μέρος του ποιοι είμαστε — διαμόρφωσε τον πολιτισμό και την ιστορία μας, τρέφει τον λαό μας και καλλιεργεί το πνεύμα μας. Τα πάρκα αυτά θα είναι από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Θα μας επιτρέψουν να επιτύχουμε τον στόχο της προστασίας του 30% των χωρικών υδάτων μας έως το 2030, πολύ νωρίτερα από το προβλεπόμενο», ανέφερε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοινώνοντας τη δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων σε Ιόνιο και νότιο Αιγαίο.

Αμέσως μετά τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών έθεσε και πάλι ζήτημα «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, μιλώντας για σειρά διμερών διαφορών και μονομερείς ελληνικές ενέργειες.

«Τα θαλάσσια πάρκα που θα κηρυχθούν στο Αιγαίο δεν θα έχουν κανένα νομικό αποτέλεσμα στο πλαίσιο των αλληλένδετων προβλημάτων του Αιγαίου μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών σχηματισμών των οποίων η κυριότητα δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα με διεθνείς συνθήκες…Θα πρέπει να αποφεύγονται μονομερείς ενέργειες σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως το Αιγαίο και τη Μεσόγειο», αναφέρει η ανακοίνωση.

Άμεση απάντηση της Αθήνας, με το υπουργείο Εξωτερικών να επαναλαμβάνει ότι «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο δεν υπάρχουν, επισημαίνοντας ότι η ελληνική κυριαρχία δεν τίθεται υπό διαπραγμάτευση.

«Αναφορές σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες είναι εντελώς ανεδαφικές. Το νομικό καθεστώς στο Αιγαίο είναι ξεκάθαρο. Η ελληνική κυριαρχία στην περιοχή αυτή ορίζεται σαφώς και οριστικώς από διεθνή συμβατικά κείμενα…Η άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ελληνική κυριαρχία δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης», απάντησε το ελληνικό ΥΠΕΞ.

«Μπορεί να θεωρεί ότι θέλει η Τουρκία περί γκριζαρίσματος αλλά εμείς δεν το δεχόμαστε αυτό. Δεν θεωρούμε ότι υπάρχουν γκρίζες ζώνες, οπότε αυτό είναι κάτι το οποίο την χώρα μας δεν πρόκειται να την επηρεάσει, ούτε πρόκειται να αλλάξει την πολιτική της», ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης.

Τα δύο θαλάσσια πάρκα

Τα δύο θαλάσσια πάρκα που θα τεθούν σε καθεστώς προστασίας ξεπερνούν σε συνολική έκταση τα 27.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έκταση που αντιστοιχεί στο 32,6% του ελληνικού θαλάσσιου χώρου, με μοναδική βιοποικιλότητα που περιλαμβάνει απειλούμενα αλλά και ενδημικά είδη όπως τα λιβάδια Ποσειδωνίας, κοράλλια, την καρέτα- καρέτα, και θαλάσσια θηλαστικά.

Στο Ιόνιο, όπου ενδημούν τα περισσότερα από τα μεγάλα κήτη τίθεται σε καθεστώς προστασίας η θαλάσσια περιοχή από τη Λευκάδα και φθάνει μέχρι το νοτιοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου, με συνολική έκταση 18.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Ενώ στο Αιγαίο το πάρκο θα εκτείνεται από τη Μήλο, μέχρι την Αμοργό, συμπεριλαμβάνοντας την Αμοργό και νησίδες όπως η Άνυδρος και η Κίναρος και νοτίως θα ενσωματώνει τις θαλάσσιες περιοχές της Σαντορίνης και της Ανάφης με συνολική του έκταση 9.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Οι μεγαλύτερες απειλές που αντιμετωπίζει ο θαλάσσιος χώρος είναι η υπεραλίευση, η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή που υπερθερμαίνει τις θάλασσες.

Ενώ η εφαρμογή διαχειριστικών μέτρων όπως η απαγόρευση της μηχανότρατας και της βιντζότρατας, οι οποίες καταστρέφουν το βυθό θα δώσουν ευκαιρία στις θάλασσες να ανακάμψουν.

«Θα αποτελέσουν απέραντα καταφύγια ζωής κάτω από τα κύματα. Θα συμβάλουν επίσης στη διατήρηση των οικοσυστημάτων. Μέσα σε αυτές τις θαλάσσιες ζώνες θα απαγορευτεί η εξαιρετικά καταστροφική πρακτική της μηχανότρατας», είπε ακόμα ο Πρωθυπουργός.

Το πλήρες σχέδιο για τη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων έχει ήδη μπει σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου και μετά την οριστικοποίηση του θα εκδοθεί προεδρικό διάταγμα, προκειμένου να τεθούν σε εφαρμογή τα διαχειριστικά μέτρα.