Με αφορμή την ανησυχία δημοτών μας, αλλά και της εκπαιδευτικής κοινότητας, σχετικά με την τοξικότητα του φυτού πικροδάφνη, που φύεται στον προαύλιο χώρο ορισμένων σχολικών μονάδων, ο Ιατρικός Σύλλογος Λάρισας, μετά την ενημέρωση όλων των αρμόδιων υγειονομικών και εκπαιδευτικών αρχών, σας ενημερώνει:
Η πικροδάφνη (επιστημονική ονομασία: Nerium oleander) είναι ένα φυτό ιδιαίτερα κοινό σε μεσογειακές περιοχές λόγω της ανθεκτικότητάς του στη ζέστη και την ξηρασία. Παρ’ όλα αυτά, αποτελεί ένα από τα πιο τοξικά καλλωπιστικά φυτά, και η παρουσία του σε σχολικά περιβάλλοντα ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την υγεία των παιδιών.
Τοξικότητα της Πικροδάφνης
Όλα τα μέρη του φυτού (φύλλα, άνθη, ρίζες, σπόροι, ακόμα και το νερό στο οποίο έχουν τοποθετηθεί κομμένα κλαδιά) περιέχουν ισχυρές καρδιοτοξικές γλυκοσίδες, κυρίως:
- Ολεανδρίνη
- Νεριίνη
- Θεβαΐνη (σε μικρότερο βαθμό)
Οι ουσίες αυτές επιδρούν στο καρδιαγγειακό σύστημα, παρόμοια με τη δράση της δακτυλίτιδας (digitalis), προκαλώντας διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, με δυνητικά θανατηφόρα κατάληξη σε σοβαρές περιπτώσεις.
Κίνδυνοι για τα παιδιά σε σχολικά περιβάλλοντα
- Κατάποση μέρους του φυτού: Τα παιδιά, ιδίως μικρότερης ηλικίας, μπορεί από περιέργεια να μασήσουν ή να καταπιούν φύλλα ή άνθη.
- Επαφή με τα μάτια ή το στόμα: Ο χυμός του φυτού είναι ερεθιστικός. Μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή ή κάψιμο σε μάτια, στόμα ή δέρμα.
- Εισπνοή καπνού από κάψιμο πικροδάφνης: Ο καπνός είναι τοξικός.
- Επαφή μέσω παιχνιδιού: Παιδιά μπορεί να χρησιμοποιήσουν κλαδιά του φυτού σε παιχνίδια (π.χ. ως “σπαθιά”), αυξάνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού ή έκθεσης στον χυμό.
- Μη αναγνώριση του κινδύνου: Το φυτό έχει ελκυστικά ροζ ή λευκά άνθη, γεγονός που ενισχύει την πιθανότητα αλληλεπίδρασης.
Συμπτώματα δηλητηρίασης:
- Ναυτία, έμετος, διάρροια
- Ζάλη, πονοκέφαλος
- Αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό (βραδυκαρδία)
- Σε σοβαρές περιπτώσεις: απώλεια συνείδησης, καρδιακή ανακοπή
Σε περίπτωση επαφής ή κατάποσης:
- Καλέστε άμεσα το Κέντρο Δηλητηριάσεων:210 7793777
- Μην προκαλείτε εμετό χωρίς ιατρική οδηγία
- Κρατήστε δείγμα του φυτού για την αναγνώριση από τους γιατρούς
Συστάσεις για σχολεία
- Αφαίρεση των φυτών πικροδάφνης από χώρους στους οποίους έχουν πρόσβαση παιδιά.
- Ενημέρωση του προσωπικού (δάσκαλοι, καθαριστές, κηπουροί) για την τοξικότητα του φυτού.
- Τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων αν η απομάκρυνση δεν είναι άμεσα εφικτή.
- Εκπαιδευτικά προγράμματα ευαισθητοποίησης των μαθητών για την ασφάλεια γύρω από φυτά και το περιβάλλον.
Αποτελεί ευθύνη της σχολικής κοινότητας και των αρμόδιων φορέων η διατήρηση ενός ασφαλούς και υγιούς περιβάλλοντος για τα παιδιά. Η απομάκρυνση της πικροδάφνης είναι ένα ουσιαστικό βήμα πρόληψης.
