Aντιικό φάρμακο που προλαμβάνει πλήρως τη λοίμωξη από HIV με δύο ενέσεις τον χρόνο έλαβε το τελικό πράσινο φως στις ΗΠΑ, μια σημαντική εξέλιξη για την αντιμετώπιση μιας παγκόσμιας επιδημίας που συνεχίζεται εδώ και 44 χρόνια.

«Πρόκειται για στιγμή-ορόσημο» δήλωσε η Ουίνι Μπιανίμα, εκτελεστική διευθύντρια του UNAIDS, προγράμματος του ΟΗΕ κατά του HIV/AIDS.

Κάλεσε πάντως την παρασκευάστρια εταιρεία, την αμερικανική Gilead Sciences, να μειώσει την τιμή του φαρμάκου, η οποία στις ΗΠΑ ανέρχεται στα 28.000 δολάρια ανά έτος.

Η θεραπεία, με την ονομασία λενακαπαβίρη, αναγνωρίστηκε το 2024 ως «επίτευγμα της χρονιάς» από το επιστημονικό περιοδικό Science. Οι κλινικές μελέτες που είχαν προηγηθεί έδειξαν ότι είναι σχεδόν 100% αποτελεσματική στην πρόληψη της λοίμωξης.

H Gilead Sciences δέχεται επικρίσεις για την τιμή του φαρμάκου (Reuters)

Η φάρμακο είχε ήδη εγκριθεί σε ΗΠΑ και Ευρώπη για την αντιμετώπιση κρουσμάτων HIV που δεν αποκρίνονται ικανοποιητικά στη στάνταρτ αντι-ιική θεραπεία. Η έγκριση της προληπτικής χρήσης του από την την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων ανοίγει τώρα τον δρόμο για αδειοδότηση και στην Ευρώπη και άλλες χώρες

Η λενακαπαβίρη ανήκει στην κατηγορία των «αναστολέων καψιδίου», φαρμάκων που συνδέονται στο περίβλημα του HIV και μπλοκάρουν τον πολλαπλασιασμό του.

Κρίσιμος παράγοντας για την ανάσχεση της επιδημίας HIV/AIDS θα είναι η διάθεση της θεραπείας σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου καταγράφονται τα περισσότερα από τα περίπου 1,3 εκατομμύρια κρούσματα τον χρόνο.

Αντίγραφα του ΗΙV (κίτρινο) βγαίνουν από μολυσμένο ανθρώπινο λευκοκύτταρο (NIH/NIAID)

Όπως αναφέρει το Science, η Gilead έχει παραχωρήσει δωρεάν τα δικαιώματα παραγωγής γενόσημων σε έξι φαρμακοβιομηχανίες που θα αναλάβουν να το διαθέσουν σε 120 χώρες χαμηλού εισοδήματος. Μέχρι να φτάσουν τα γενόσημα, η εταιρεία θα διαθέτει το φάρμακο χωρίς κέρδος στις φτωχότερες χώρες.

Παρόλα αυτά, το UNAIDS επέκρινε την  Gilead για την τιμολογιακή πολιτική της, παραπέμποντας σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The Lancet HIV και έδειχνε ότι το κόστος της λενακαπαβίρης θα μπορούσε να πέσει στα 25 δολάρια ανά έτος ανά ασθενή.

«Συγχαίρω την Gilead και τους εταίρους της στις ΗΠΑ για την ανάπτυξη αυτής της σημαντικής καινοτομίας. Η λενακαπαβίρη μπορεί να είναι το εργαλείο που χρειαζόμαστε για να φέρουμε τις λοιμώξεις υπό έλεγχο –μόνο όμως αν το φάρμακο έχει προσιτή τιμή και είναι διαθέσιμο σε όλους όσους θα ωφελούνταν» δήλωσε η διευθύντρια του UNAIDS.