Τη μετάβαση της Ελλάδας από κράτος ανομίας σε κράτος δικαίου αναλύει με άρθρο του στην «Καθημερινή» ο υπουργός Επικρατείας ‘Ακης Σκέρτσος τονίζοντας ότι τα χρόνια αυτά η δημοκρατία στην Ελλάδα βρέθηκε υπό πίεση λόγω της λιτότητας, της πόλωσης και της ραγδαίας θεσμικής αλλαγής.
Ο κ. Σκέρτσος αναφέρει στην αρχή του άρθρου του: «σε μια περίοδο έντονου προβληματισμού για την κατάσταση της δημοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο και την ευαλωτότητά της απέναντι στις τεχνολογικές εξελίξεις, είναι εύλογη και αναγκαία η δημόσια συζήτηση για την ποιότητα του Κράτους Δικαίου. Στην Ελλάδα αυτή η συζήτηση έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, αρκεί να βασίζεται σε αλήθειες και όχι σε βολικούς μύθους ή κατασκευασμένες αλήθειες» και προσθέτει: «Προερχόμαστε από μια δεκαετία που δοκίμασε βαθιά τους θεσμούς και την κοινωνία μας. Η οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2009 μετατράπηκε γρήγορα σε σκληρή πολιτική, κοινωνική και θεσμική κρίση. Αποτελεί προσωπική πεποίθηση ότι η κρίση χρέους προέκυψε από ένα αδύναμο θεσμικό πλαίσιο δημοσιονομικής εποπτείας και θεσμικών αντίβαρων μεταξύ των διακριτών λειτουργιών της δημοκρατίας, που θα επέτρεπαν μεγαλύτερη εγρήγορση».
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα γυρίζει σελίδα, λέει ο υπουργός αν και επισημαίνει ότι «απέχουμε ακόμη από την επιθυμητή σύγκλιση, παρ’ ότι», όπως σημειώνει «πετύχαμε τη μακροοικονομική σταθερότητα, την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας».
«Γνωρίζουμε καλά πλέον ότι δεν μπορεί να υπάρχει δίκαιη ανάπτυξη χωρίς ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό κράτος δικαίου» συμπληρώνει ο υπουργός.
O κ. Σκέρτσος θέλει να είναι σαφής: «η δημοκρατία είναι πάντα εύθραυστη όταν προκύπτουν νέες ανισότητες και νέα κοινωνικά ρήγματα. Η διεθνής οικονομία βρίσκεται μπροστά σε πρωτοφανείς προκλήσεις όπως η κλιματική κρίση, η τεχνολογική αλλαγή ή ο νέος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος που προκαλούν ανασφάλεια στους πολίτες και ρηγματώσεις στην εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς».
Ωστόσο σημειώνει ότι «Αυτή η κυβέρνηση όμως, παρά και τα λάθη της που σπεύδει πάντως να διορθώσει εγκαίρως και με εντιμότητα, έχει να επιδείξει αξιοσημείωτο έργο τα τελευταία χρόνια προς τη θεμελίωση πολύ σημαντικών νέων δικαιωμάτων που διευρύνουν τη δημοκρατία και ενισχύουν την ισονομία και ισοπολιτεία».
Στη συνέχεια του άρθρου του ο υπουργός Επικρατείας παραθέτει μια σειρά μεταρρυθμίσεων που έχουν επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, μεταξύ των οποίων η ψήφος των ομογενών, η επιστολική ψήφος, η κατοχύρωση δικαιωμάτων αόρατων κοινωνικών ομάδων, η ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, η επιτάχυνση των διαδικασιών και η αποδοτικότητα.
«Στον τομέα της ελευθερίας του Τύπου, έχουμε προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που μας ευθυγραμμίζουν περισσότερο με τις ευρωπαϊκές αξίες» λέει ο κ. Σκέρτσος και αναφέρει την αποποινικοποίηση της απλής δυσφήμιση για δημοσιογράφους, τη θέσπιση νέου μητρώου διαφάνειας στα ΜΜΕ και στις ενέργειες που γίνονται για την εφαρμογή ισχυρότερων εγγυήσεων για την ασφάλεια και την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων.
«Στη μάχη κατά της διαφθοράς, η θεσμική καινοτομία αποτελεί προτεραιότητά μας» προσθέτει ο υπουργός και αναλύει μια σειρά ενεργειών που έχουν γίνει προς την κατεύθυνση αυτή, όπως την ενοποίηση των κρατικών μηχανισμών εποπτείας, τον νέο πειθαρχικό κώδικα των δημοσίων υπαλλήλων για ταχύτερη διεκπεραίωση όσων διαπράττουν παράβαση καθήκοντος, μαζί με τα εργαλεία στοχοθεσίας, αξιολόγησης και εκπαίδευσης των δημοσίων υπαλλήλων.
«Αυτές δεν είναι επιφανειακές αλλαγές. Είναι διαρθρωτικές και μετρήσιμες. Και στοχεύουν σε ένα νέο κλίμα εμπιστοσύνης—τόσο για τους πολίτες όσο και για τους επενδυτές» τονίζει ο κ. Σκέρτσος και σημειώνει πως εκθέσεις των πλέον έγκυρων διεθνών οργανισμών και αναγνωρισμένων φορέων, όπως ο Ο.Ο.Σ.Α και το συμβούλιο της Ευρώπης, πιστοποιούν τη συστηματική βελτίωση της Ελλάδας σε όλους τους κρίσιμους δείκτες.
«Έτσι πετύχαμε πέρυσι οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ετήσια έκθεση της για το κράτος δικαίου να μειωθούν από 6 σε 4 για τη χώρα μας, και να είναι λιγότερες από τις αντίστοιχες συστάσεις σε 18 ευρωπαϊκά κράτη μέλη. Ή η Ελλάδα να βρίσκεται ξανά μετά από 15 χρόνια μεταξύ των 25 χωρών παγκοσμίως που χαρακτηρίζονται από την έγκυρη έκδοση του Economist ως πλήρεις δημοκρατίες» τονίζει ο υπουργός.
«Φυσικά, δεν επαναπαυόμαστε. Τα επόμενα βήματα είναι εξίσου σημαντικά» λέει ο κ. Σκέρτσος και αναφέρει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που προετοιμάζονται, όπως συνταγματικές τροποποιήσεις για περαιτέρω αποπολιτικοποίηση της διαδικασίας επιλογής των δικαστών, του καθεστώτος ασυλίας των υπουργών και του πλαισίου αξιολόγησης και μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων, και άλλα.
«Πάνω απ’ όλα, δεσμευόμαστε σε μια νέα κουλτούρα κράτους δικαίου—όχι μόνο σε διαδικασίες, αλλά σε αξίες. Ο εθισμός σε μια κουλτούρα ανομίας, soft ή σκληρής παραβατικότητας, αποτέλεσε το “σαράκι” της μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας. Αυτήν την κουλτούρα πρέπει να καταπολεμήσουμε με το παράδειγμά μας σε κάθε υπουργείο, κάθε δικαστήριο, κάθε αίθουσα σύνταξης και κάθε σχολική τάξη» τονίζει στο άρθρο του ο κ. Σκέρτσος και καταλήγει λέγοντας: «Είμαστε αποφασισμένοι να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος και έως το 2030 η Ελλάδα να βρίσκεται μεταξύ των 20 χωρών που σημειώνουν διεθνώς τις καλύτερες επιδόσεις στα ζητήματα της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της καταπολέμησης της διαφθοράς».
