Όταν σκέφτεται κανείς τη Φινλανδία, το μυαλό ταξιδεύει στο Βόρειο Σέλας, στα απέραντα δάση ή στον μύθο του Άγιου Βασίλη. Λίγοι γνωρίζουν, όμως, ότι κάτω από τη γαλήνια και παγωμένη της επιφάνεια, η χώρα κρύβει έναν θησαυρό που μπορεί να αλλάξει ριζικά το οικονομικό της μέλλον και ίσως και της Ευρώπης.

Στη Λαπωνία, στην περιοχή Ikkari του δήμου Sodankylä, ανακαλύφθηκε ένα από τα σημαντικότερα κοιτάσματα χρυσού των τελευταίων δεκαετιών. Η καναδική εταιρεία Rupert Resources επιβεβαίωσε την ύπαρξη κοιτάσματος αξίας περίπου 10 δισεκατομμυρίων ευρώ, με εκτιμώμενη ποσότητα 110 τόνων χρυσού εγκλωβισμένων σε 52 εκατομμύρια τόνους μεταλλεύματος.

Το κοίτασμα Ikkari εντοπίστηκε έπειτα από χρόνια γεωτρήσεων που ξεκίνησαν το 2016, με τις πρώτες σοβαρές ενδείξεις να εμφανίζονται το 2020. Μόλις στις αρχές του 2024 ήρθε η τελική επιβεβαίωση: πρόκειται για ένα από τα πιο υποσχόμενα ευρωπαϊκά κοιτάσματα εδώ και δεκαετίες. Η ελκυστικότητά του δεν περιορίζεται μόνο στην ποσότητα, αλλά και στην οικονομική του βιωσιμότητα: με εκτιμώμενη απόδοση 38% και κέρδος περίπου 800 δολάρια ανά ουγγιά, το έργο είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για επενδυτές.

Η εξόρυξη, που προβλέπεται να ξεκινήσει γύρω στο 2030, θα διαρκέσει τουλάχιστον 20 χρόνια. Τα πρώτα 10 χρόνια θα αφορούν επιφανειακή εξόρυξη, ενώ η δεύτερη φάση θα επικεντρωθεί σε υπόγεια εκμετάλλευση των βαθύτερων στρωμάτων.

Αναζωπύρωση του Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για τον χρυσό

Άλλες εταιρείες, όπως η Nordic Resources και η Latitude 66, αναπτύσσουν παρόμοια έργα στην κεντρική και βόρεια Φινλανδία, εστιάζοντας σε χρυσό αλλά και στρατηγικά μέταλλα όπως το κοβάλτιο ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή μετάβαση και την κατασκευή μπαταριών. Το κοίτασμα στο Κουουσάμο, μάλιστα, θα μπορούσε να καλύψει έως και το 25% της ζήτησης κοβαλτίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Φινλανδία δεν είναι άγνωστη στη χρυσοθηρία. Στα τέλη του 19ου αιώνα, η ανακάλυψη χρυσού στον ποταμό Ιβαλογιόκι είχε προκαλέσει ένα μικρό χρυσοθηρικό κύμα, που επηρέασε βαθιά την οικονομία και την κουλτούρα της Λαπωνίας. Σήμερα, η χρυσοθηρία φαίνεται να ξυπνά, όχι με τυχοδιώκτες, αλλά με επενδυτές, γεωλόγους και μηχανικούς.

Σε μια εποχή παγκόσμιας αστάθειας, με πληθωρισμό, γεωπολιτικές εντάσεις και ακριβό δολάριο, ο χρυσός έχει αναδειχθεί ξανά σε ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο. Η τιμή του έχει εκτιναχθεί πάνω από τα 3.500 δολάρια ανά ουγγιά, σημειώνοντας άνοδο άνω του 22,5% μέσα σε έναν χρόνο.

Η ανακάλυψη στο Ikkari έρχεται ως μια ευκαιρία όχι μόνο για τον εμπλουτισμό της Φινλανδίας, αλλά και για τη μείωση της ευρωπαϊκής εξάρτησης από μεταλλεύματα προερχόμενα από χώρες με δύσκολες σχέσεις, όπως η Ρωσία ή η Κίνα. Αντικατοπτρίζει μια πιθανή αναγέννηση του εξορυκτικού τομέα στην Ευρώπη — σε μια κρίσιμη ιστορική καμπή.