Ακόμα και όταν η ΕΣΣΔ πλησίαζε προς το τέλος, οι μυστικές της υπηρεσίες (KGB), όχι μόνο δεν το έβαζαν κάτω, αλλά λειτουργούσαν με τέτοια μεθοδικότητα, ώστε να στρώσουν τον δρόμο για τους διαδόχους τους. Οι νέες αποκαλύψεις στη Βραζιλία είναι μια τέτοια ένδειξη.
Βραζιλιάνοι αξιωματούχοι υποψιάζονται ότι πράκτορες της KGB., που εργάζονταν μυστικά στη Βραζιλία λίγο πριν την πτώση της ΕΣΣΔ, μπορεί να είχαν καταθέσει πιστοποιητικά γέννησης σε ονόματα φανταστικών νεογέννητων, ελπίζοντας ότι μια μελλοντική γενιά κατασκόπων κάποια μέρα θα τα διεκδικούσε και θα συνέχιζε τον αγώνα κατά της Δύσης.
Η υπόθεση –την οποία αναδεικνύουν οι New York Times– αποκαλύφθηκε τυχαία στο πλαίσιο έρευνας των βραζιλιάνικων αρχών για κατασκοπική επιχείρηση της Ρωσίας.
Οι αρχές, σύμφωνα με το δημοσίευμα, αναρωτήθηκαν πως ήταν δυνατόν να υπήρχαν τόσοι πολλοί μυστικοί Ρώσοι κατάσκοποι να αποκτήσουν φαινομενικά αυθεντικά βραζιλιάνικα πιστοποιητικά γέννησης.
Το εντυπωσιακό είναι ότι σύμφωνα με την ιατροδικαστική έρευνα, τα έγγραφα όχι μόνο δεν φαίνονταν πλαστογραφημένα, αλλά δεν ήταν καν καινούργια. Είχαν δημιουργηθεί τις δεκαετίες 1980. Ενώ τα έγγραφα φαινόταν νόμιμα, οι πληροφορίες σε αυτά ήταν ψευδείς.
Η αστυνομία περίμενε να ότι οι Ρώσοι θα είχαν πλαστογραφήσει τα έγγραφα ή είχαν δωροδοκήσει αξιωματούχους για να τα δημιουργήσουν και να τα εισάγουν στο μητρώο σαν να ήταν από τη δεκαετία του 1980 και του 1990.
Ωστόσο, η ιατροδικαστική έκθεση ανέφερε ότι όποιος και αν ήταν αυτός που τοποθέτησε τα πιστοποιητικά γέννησης στη Βραζιλία έδωσε μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια.
«Το μελάνι είναι φυσιολογικό, η σελίδα είναι εντάξει», δήλωσε ο ανώτερος Βραζιλιάνος ερευνητής. «Δεν υπάρχει καμία παραποίηση των βιβλίων».
Η κουλτούρων των ρωσικών υπηρεσιών
Αν τελικά επιβεβαιωθούν τα παραπάνω, τότε θα αντιπροσώπευε ένα εξαιρετικό επίπεδο διορατικότητας και δέσμευσης στην αποστολή από τους αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών σε μια εποχή μεγάλης αναταραχής και απρόβλεπτου κόσμου, αναφέρουν οι New York Times.
Αξιωματούχοι μάλιστα άλλων μυστικών υπηρεσιών δεν μπορούν να επισημάνουν κανένα άλλο παρόμοιο παράδειγμα στην ιστορία της ρωσικής κατασκοπείας.
Αλλά μια τέτοια προοδευτική σκέψη θα ευθυγραμμιζόταν με την κουλτούρα της ρωσικής κατασκοπείας, η οποία, σε αντίθεση με τη Δύση, συχνά δίνει προτεραιότητα στον δημιουργικό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό έναντι της άμεσης σκοπιμότητας.
Και σε μια χώρα που είναι μοναδικά αφοσιωμένη στην τοποθέτηση αξιωματικών σε αποστολές βαθιάς μυστικότητας, η απόκτηση πιστοποιητικών γέννησης αποτελεί εδώ και καιρό προτεραιότητα, υπογραμμίζεται στο αμερικανικό δημοσίευμα.
«Είναι ακριβώς αυτό που θα έκαναν», δήλωσε ο Έντουαρντ Λούκας, Βρετανός συγγραφέας και ειδικός στις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών. «Ταιριάζει με την σχολαστική και γενεαλογική προσοχή που αφιερώνουν στη δημιουργία αυτών των ταυτοτήτων».
Η δημιουργία μιας πειστικής μυστικής ταυτότητας είναι ίσως η πιο σημαντική δουλειά ενός κατασκόπου. Για τους καλύτερους μυστικούς πράκτορες της Ρωσίας, γνωστούς ως παράνομους, μια «αεροστεγής» ιστορία μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ μιας ηρωικής καριέρας και μιας ολοκληρωτικής αποτυχίας.
Σε αντίθεση με τη Δύση, όπου οι αξιωματικοί των πληροφοριών μπορεί να υιοθετήσουν ψεύτικες ταυτότητες για συγκεκριμένες αποστολές ή θητείες, αυτοί οι κατάσκοποι προορίζονται να ζήσουν υπό την κάλυψή τους, συχνά για δεκαετίες.
