Σε έναν πραγματικό μαραθώνιο έχουν επιδοθεί οι διαχειριστές πολυκατοικιών σε όλη τη χώρα, καθώς -παρά την εξάμηνη παράταση που ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης- οι υποχρεώσεις για την πιστοποίηση των ανελκυστήρων προκαλούν αναστάτωση και πιέσεις.

Η ανάγκη συμμόρφωσης με τις νέες απαιτήσεις έχει οδηγήσει σε κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης για ελέγχους, εργασίες και έκδοση πιστοποιητικών, με τις τεχνικές εταιρείες να καλούνται να ανταποκριθούν άμεσα.

Παράταση προθεσμίας, όχι υποχρεώσεων

Η αρχική διορία για τον υποχρεωτικό έλεγχο και την καταγραφή των ανελκυστήρων είχε τεθεί στις 31 Δεκεμβρίου 2024. Μετά από πιέσεις της ΠΟΜΙΔΑ και άλλων φορέων, το υπουργείο αποφάσισε να δώσει νέα προθεσμία μέχρι τις 30 Ιουνίου 2025, δίνοντας «ανάσα» σε πολυκατοικίες που αδυνατούσαν να ανταποκριθούν εγκαίρως. Η ΠΟΜΙΔΑ χαιρέτισε την απόφαση ως αναγκαία για να διευκολυνθούν οι διαδικασίες εκσυγχρονισμού χωρίς την απειλή υπέρογκων προστίμων.

Ωστόσο, η μετάθεση δεν αναιρεί τις υποχρεώσεις: με βάση την ΚΥΑ 28425/2008, απαιτείται έλεγχος από διαπιστευμένο φορέα πιστοποίησης, τεχνικές παρεμβάσεις, επανέλεγχος και τελική καταχώριση στο μητρώο. Συνήθως, οι εργασίες ανατίθενται στον υφιστάμενο συντηρητή, που πολλές φορές είναι και ο αρχικός εγκαταστάτης.

Κόστος και επιμερισμός δαπανών

Μεγάλη συζήτηση προκαλεί το θέμα του κόστους, καθώς οι σχετικές δαπάνες για έλεγχο, παρεμβάσεις ή ακόμη και αντικατάσταση ανελκυστήρων παλαιάς τεχνολογίας μπορεί να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τις 5.000 ευρώ. Νομικά, σύμφωνα με τον Ν. 3741/1929, οι δαπάνες αυτές θεωρούνται κοινά βάρη.

Στην πράξη, εφαρμόζεται ειδικός πίνακας χιλιοστών για τους ανελκυστήρες, όπου οι ένοικοι ανωτέρων ορόφων επιβαρύνονται περισσότερο, ενώ τα ισόγεια και τα καταστήματα που δεν χρησιμοποιούν ανελκυστήρα απαλλάσσονται.

Σε μικρότερες πολυκατοικίες όπου δεν υφίσταται πίνακας, το κόστος επιμερίζεται εμπειρικά, ανάλογα με τα εμβαδά και τη χρήση κάθε ορόφου. Οι ενοικιαστές συμμετέχουν στις τακτικές δαπάνες συντήρησης και ελέγχου, αλλά όχι σε μεγάλες επισκευές ή αντικαταστάσεις, οι οποίες βαρύνουν αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες.

Αυστηρά πρόστιμα για παραβάσεις

Οι κυρώσεις για μη συμμόρφωση είναι ιδιαίτερα αυστηρές. Η μη έγκαιρη έκδοση ή ανανέωση πιστοποιητικού επιφέρει πρόστιμο 1.500 ευρώ ανά ιδιοκτήτη ή διαχειριστή. Σε περιπτώσεις σοβαρών παραβάσεων, τα πρόστιμα αυξάνονται δραματικά: από 6.000 έως 9.000 ευρώ για παράνομη ηλεκτροδότηση, 1.500 έως 15.000 ευρώ για παραλείψεις στη συντήρηση και έως 60.000 ευρώ σε περίπτωση ατυχήματος λόγω ανελκυστήρα χωρίς άδεια ή παραβιασμένων σφραγίδων.

Ανεπάρκεια τεχνικών εταιρειών και ανησυχία διαχειριστών

Παρά τη νέα προθεσμία, το πρόβλημα παραμένει: οι τεχνικές εταιρείες έχουν ήδη υπερφορτωμένο πρόγραμμα, οι ιδιοκτήτες ζητούν διαφάνεια στις χρεώσεις, ενώ οι διαχειριστές πολυκατοικιών πιέζονται καθημερινά από όλες τις πλευρές.

Ορισμένες πολυκατοικίες έχουν ξεκινήσει έγκαιρα τις διαδικασίες, ενώ άλλες παραμένουν σε στάση αναμονής – την ώρα που το ρολόι μετράει αντίστροφα για τη συμμόρφωση.