Χρησιμοποιώντας δείγματα από σκληροσπόγγους, οι οποίοι ζουν για αιώνες, η ομάδα διεθνών επιστημόνων μπόρεσε να υπολογίσει τις θερμοκρασίες της επιφάνειας των ωκεανών μέχρι και 300 χρόνια πίσω.

Διαπίστωσαν ότι η ανθρωπογενής θέρμανση μπορεί να έχει ξεκινήσει νωρίτερα από ό,τι θεωρείται σήμερα και, ως αποτέλεσμα, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία μπορεί να έχει ήδη ανεβεί περισσότερο από 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, και μάλιστα θα μπορούσε να ξεπεράσει τους 2 βαθμούς μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

«Λάθος» η προβιομηχανική εποχή

Στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015, οι χώρες δεσμεύτηκαν να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη σε λιγότερο από 2 βαθμούς πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, με φιλοδοξία να την περιορίσουν στον 1,5 βαθμό. Η προβιομηχανική εποχή – πριν ο άνθρωπος αρχίσει να καίει μεγάλες ποσότητες ορυκτών καυσίμων και να θερμαίνει τον πλανήτη – ορίζεται συνήθως ως το 1850-1900.

Οι συγγραφείς της μελέτης, η οποία δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα (5/2) στο περιοδικό Nature Climate Change, υποστηρίζουν ότι σύμφωνα με τα ευρήματά τους η προβιομηχανική εποχή θα πρέπει να μετατεθεί πιο πίσω, μεταξύ 1700 και 1860. Η αλλαγή αυτού του ορίου θα σήμαινε ότι ο κόσμος έχει ήδη θερμανθεί τουλάχιστον κατά 1,7 βαθμούς (οι επιστήμονες λένε ότι η μακροπρόθεσμη υπερθέρμανση του πλανήτη κυμαίνεται σήμερα μεταξύ 1,2 και 1,3 βαθμών).

«Η μεγάλη εικόνα είναι ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και η επείγουσα ανάγκη μείωσης των εκπομπών για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου επικίνδυνων κλιματικών αλλαγών έχει επισπευσθεί κατά τουλάχιστον μια δεκαετία», δήλωσε ο Malcolm McCulloch, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και θαλάσσιος γεωχημικός στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας. «Πρόκειται για μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο σκέψης σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη».

Στους επιστήμονες που διαφωνούν μαζί τους, υποστηρίζοντας ότι η εκτίμηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας απαιτεί δεδομένα από όσο το δυνατόν περισσότερες τοποθεσίες, και ότι η συγκεκριμένη μέτρηση από μόνη της δεν μπορεί να είναι ενδεικτική, απαντούν ότι οι μεταβολές της θερμοκρασίας στο τμήμα της Καραϊβικής από το οποίο προήλθαν τα σφουγγάρια μιμούνταν πάντα τις μεταβολές σε ολόκληρο τον πλανήτη.

«Είναι ίσως μία από τις καλύτερες περιοχές αν προσπαθείς να καταλάβεις τον παγκόσμιο μέσο όρο στη Γη», δήλωσε ο Amos Winter, καθηγητής γεωλογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα. Οι θερμοκρασίες των ωκεανών στην περιοχή επηρεάζονται κατά κύριο λόγο από τη ρύπανση που θερμαίνει τον πλανήτη, παρά από τη φυσική κλιματική μεταβλητότητα όπως το φαινόμενο Ελ Νίνιο, είπε.

Ο Winter ελπίζει ότι η μελέτη θα λειτουργήσει ως έκκληση για δράση. «Ελπίζω ότι αυτό θα βοηθήσει να αλλάξουμε την άποψή μας για το τι συμβαίνει στον πλανήτη, θα μας κάνει να δράσουμε τώρα και να μην περιμένουμε να συμβεί κάποια καταστροφή για να αλλάξουμε τις συνήθειές μας».