Στις αρχές του 2000, οι διαβουλεύσεις στον Δήμο Αγίας Παρασκευής ήταν πυρετώδεις. Χάρτες εξετάζονταν και επανεξετάζονταν, προτάσεις επί προτάσεων έπεφταν στο τραπέζι, ενώ δεν έλειψαν οι αντιπαραθέσεις. Το διακύβευμα ήταν ένα: Πού θα κατασκευαζόταν ο σταθμός του μετρό;

Οι πρώτες αντιδράσεις τοπικής κοινωνίας για την κατασκευή μετρό στην Αθήνα εκδηλώθηκαν εκεί, και μάλιστα σε μια εποχή που οι περισσότεροι «παρακαλούσαν» να περάσει συρμός από την περιοχή τους. Δύο δεκαετίες μετά, το ίδιο ερώτημα εξακολουθεί να ταλανίζει αρκετές γειτονιές της πρωτεύουσας, με πρώτη αυτή των Εξαρχείων.

Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται εδώ και μήνες ζητώντας να μη φτιαχτεί σταθμός του μετρό στο προβλεπόμενο σημείο, καθώς, όπως υποστηρίζουν, θα καταστραφεί η μοναδική πλατεία της γειτονιάς ενώ παράλληλα θα κοπούν δέντρα σε μια περιοχή που υποφέρει από την έλλειψη πρασίνου.

Η πλατεία αδειάζει από… δέντρα

Τις τελευταίες ημέρες τα Εξάρχεια μετατράπηκαν σε πεδίο σύγκρουσης, όταν κάτοικοι προσπάθησαν να εμποδίσουν την κοπή δέντρων ενώ ακολούθησαν προσαγωγές, παρέμβαση εισαγγελέα, νέες συγκεντρώσεις και πλήθος δηλώσεων.

Η «Ελληνικό Μετρό» επισήμανε ότι τα δέντρα που κόπηκαν θα επαναφυτευτούν, δέσμευση που δεν ικανοποιεί τους κατοίκους, ενώ οι εργαζόμενοι του Δήμου Αθηναίων απάντησαν με ανακοίνωσή τους ότι η διαδικασία μεταφύτευσης είναι σχεδόν αδύνατη λόγω έλλειψης γνώσεων και προσωπικού, σχολιάζοντας παράλληλα πως από τα δέντρα που έχει επιχειρηθεί να μεταφυτευτούν σε άλλες πλατείες το 90% ξεράθηκε.

Δήλωση για το θέμα έκανε μέσω κύκλων και ο νέος δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, σημειώνοντας πως «είμαστε και με το μετρό και με το πράσινο»…

Μπήκε φρένο

Παρότι οι περιπτώσεις της Αγίας Παρασκευής και των Εξαρχείων διαφέρουν, η εμπειρία είναι κοινή. Η μοίρα του μετρό της Αγίας Παρασκευής σφραγίστηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 2000, όταν το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης έβαλε φρένο στη δημιουργία σταθμού στην κεντρική πλατεία.

Στην κατάληξη αυτή θεωρείται ότι συνέβαλαν εν μέρει οι ανησυχίες των τοπικών εμπόρων και της Εκκλησίας για αλλαγή της φυσιογνωμίας της πλατείας, ενώ εκφράζονταν και φόβοι περί αύξησης της εγκληματικότητας και επιδείνωσης του κυκλοφοριακού προβλήματος στην περιοχή.

Κοιτώντας πίσω

Σήμερα, δύο δεκαετίες μετά, ο πρώην δήμαρχος Αγίας Παρασκευής, Βασίλης Γιαννακόπουλος, λέει στα «ΝΕΑ» πως η απόφαση να «εξοριστεί» το μετρό σε απόσταση σχεδόν ενός χιλιομέτρου από το κέντρο της πόλης – και τελικώς να κατασκευαστεί ο σταθμός με το όνομα «Αγία Παρασκευή» – στα όρια του Δήμου… Χαλανδρίου, ήταν εκ του αποτελέσματος λανθασμένη.

«Οι κάτοικοι της Αγίας Παρασκευής έχουν μετανιώσει που δεν κατασκευάστηκε το μετρό στην πλατεία. Στις συζητήσεις που γίνονται σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένας που να λέει όχι μετρό στην πλατεία. Η απόφαση ελήφθη επί δημαρχίας Σταύρου Κώτση και μετά τον θάνατό του συνέχισα εγώ ως αναπληρωτής δήμαρχος.

Τότε θεωρούσαμε ότι μια πλατεία χωρίς υπόγειο πάρκινγκ θα προκαλούσε μεγάλη όχληση και γι’ αυτό ο Σταύρος Κώτσης είχε ζητήσει παράλληλα με τον σταθμό να κατασκευαστεί ένα υπόγειο πάρκινγκ για τα αυτοκίνητα. Είχε όμως λάβει την απάντηση από το υπουργείο ότι σε ένα ευνοϊκό μέτρο δεν μπορείς να προσθέσεις ένα ακόμα ευνοϊκό μέτρο. Ετσι, δεν προχώρησε.

Με την εμπειρία που έχουμε πλέον, 23 χρονιά μετά, μπορώ να πω ότι είναι υπερβολικές οι αντιδράσεις των κατοίκων των Εξαρχείων. Το περιβαλλοντικό κόστος καλύπτεται. Τα δέντρα μπορούν να ξαναφυτευτούν, ενώ η απομάκρυνση τόσων αυτοκινήτων μόνο όφελος θα έχει. Από το μετρό θα ευνοηθούν και το περιβάλλον και οι κάτοικοι».

Ο κ. Γιαννακόπουλος επισημαίνει πως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του είχε επιχειρήσει να περάσει το μετρό από την πλατεία Αγίας Παρασκευής, όμως «αντικειμενικοί λόγοι καθιστούσαν δύσκολη τη συγκεκριμένη χάραξη, η οποία θα καθυστερούσε το έργο, ενώ το ελληνικό κράτος πιεζόταν για την έγκαιρη εκπλήρωση των υποχρεώσεων που είχε αναλάβει εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004».

Τελικώς το μετρό της Αγίας Παρασκευής – στο Χαλάνδρι – λειτούργησε το 2010. Παρ’ όλα αυτά οι κάτοικοι της πόλης δεν έχουν εγκαταλείψει ακόμη την ελπίδα ενός σταθμού σε κεντρικό σημείο της περιοχής τους, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται για τη δημιουργία επιτροπής που θα προσπαθήσει να διαπραγματευθεί το θέμα με τους αρμόδιους φορείς εν όψει της σύνδεσης του Δήμου Γέρακα με τον προαστιακό σιδηρόδρομο.